Đền Chẹ - xã Quang Trung

Theo Địa chí huyện Ngọc Lặc, đền Chẹ thờ vị tướng người dân tộc Mường tên là Lê Hắc Ý. Khi mang thai Lê Hắc Ý, mẹ ông đã chuyển từ Hòa Bình vào vùng đất Thanh Hóa sinh sống. Khi đến xã Quang Trung, huyện Ngọc Lặc, bà được gia đình ông Bảng Pèm - một vị quan tại địa phương cưu mang. Lúc còn nhỏ, Lê Hắc Ý có tài trí hơn người. Năm lên 20 tuổi, ông xin Bảng Pèm gia nhập nghĩa quân Lam Sơn và được Lê Lợi đổi tên thành Lê Hắc Ý, giao nhiệm vụ cho ông chiêu mộ, rèn luyện binh sĩ. Do có sự hỗ trợ đắc lực của Lê Hắc Ý, thanh niên người Mường nô nức tham gia nghĩa quân Lam Sơn. Khi lực lượng phát triển mạnh, đội quân của Lê Hắc Ý được giao nhiệm vụ tập kích các doanh trại giặc, đảm bảo cho nghĩa quân Lam Sơn di chuyển đến căn cứ địa mới được an toàn.

Trong một lần tấn công doanh trại của quân giặc đóng tại huyện Ngọc Lặc, đội quân của Lê Hắc Ý đã chiến thắng vang dội. Tuy nhiên, vì mải mê truy đuổi, đội quân của Lê Hắc Ý đã bị lực lượng chi viện của quân giặc phục kích, ông bị trúng tên độc. Khi đội quân về doanh trại tại xã Quang Trung, Lê Hắc Ý đã trút hơi thở cuối cùng.

Để tỏ lòng biết ơn công lao của ông, Nhân dân địa phương đã lập đền thờ tại làng Chẹ (nay là làng Quang Vinh). Hằng năm, vào mùng 8, mùng 9 tháng Giêng, Nhân dân xã Quang Trung nô nức tới thắp hương tưởng nhớ Lê Hắc Ý và cầu phúc, cầu an.

Trước năm 1945, đền Chẹ bị tàn phá, chỉ còn lại nền móng. Sau này, chính quyền và Nhân dân xây dựng lại trên nền cũ để lấy nơi thờ tự. Năm 2013, đền Chẹ được công nhận là di tích lịch sử cấp tỉnh.